Spitskool eenmaal, spitskool andermaal

Vandaag twee gerechtjes met spitskool. Als je kookt voor 2 is het een leuke opdracht ervoor te zorgen dat je geen restjes hebt! Bij deze is dat meer dan behoorlijk gelukt!

Zalm met spitskoolstoemp

1/4 spitskool, in reepjes gesneden

1/2 kg vaste aardappelen, bijv. Amandine

1/2 ui

1 el Griekse yoghurt

50 gr spekblokjes

peper en zout

2 zalmfilets op vel (elk van ong 200 gr)

verse bieslook en peterselie, fijngehakt

boter

1/2 tl kappertjes, uitgelekt

sap van 1/4 citroen

Verwarm de oven voor op 170°.

Schil de aardappelen en kook ze in hun geheel.

Bak ondertussen de spekblokjes in een stoofpotje en doe er na enkele minuutjes de ui bij. Stoof verder met de reepjes spitskool erbij. Doe er wat water bij indien nodig. Kruid na ongeveer een kwartiertje garen met peper en zout. 

Bak de zalmfilets in  een klontje boter op de velkant.  Haal ze na drie minuten uit de pan en doe ze in een ovenschotel. Zet ze voor 10 minuten in de voorverwarmde oven. Zorg ervoor dat ze niet te gaar worden! 

Als de aardappelen gaar zijn, snij ze dan in kleine schijfjes en doe ze bij de gestoofde groenten. Stamp grofweg dooreen, en doe er de bieslook en de Griekse yoghurt bij. Kruid indien nodig nog wat bij met peper en zout.

Giet het braadvet weg en doe er een verse klont boter bij.  Als de boter begint te kleuren (noisette), blus dan af met de citroen en doe er de kappertjes en de peterselie bij.

Serveer de zalm op de stoemp en werk af met de botersaus. Met dank aan Jeroen Meus voor het basisrecept. De spekblokjes  zijn een eigen toevoeging en hier en daar zette ik het recept wat naar mijn hand. 

Spitskoolsoep met spekjes

3/4 spitskool (ongeveer 500 gr)

1 1/2 ui, grof gesneden

1 knoflookteentje, fijngesneden

100 gr spekblokjes

1/2 el mosterd

1 dl lichte room

peper en zout

1,2 l kippenbouillon

1/4 tl vijfkruidenpoeder  

Bak de spekblokjes uit en zet apart.

Stoof de ui aan en doe er de spitskool bij.  Als de spitskool begint te slinken, roer er dan de mosterd en het vijfkruidenpoeder door. Leng aan met de kippenbouillon. Laat 20 minuutjes koken. Mix of blender de soep en kruid af met peper en zout. Doe er voor het opdienen nog  de room en de spekblokjes bij.

 

 

Citroen-polentacake en appelsienvariant

Ik kocht een tijdje geleden een pak polentameel, the real stuff, niet de kant-en-klaar variant. Polenta wordt in het noorden van Italië gebruikt als bijgerecht. Net als onze aardappelpuree is het een vrije neutrale compagnon voor vleesgerechten met  saus. Maar de echte polenta vraagt dat je hem ongeveer drie kwartier blijft roeren ... Niet echt een aantrekkelijk alternatief dus voor de veel makkelijkere aardappelpuree. Nigella Lawson's recept voor een  citroen-polentacake was voor mij dan ook een geschenk uit de hemel. En het is echt lekker! De opgegeven ingrediënten zijn voor een taart in een springvorm van ongeveer 26 cm doorsnede.
In deze cake zit geen tarweproduct: polentameel en bakpoeder zijn uit maïs. Deze cake is dus glutenvrij.

200 gr polentameel

200 gr griessuiker (zeer fijne kristalsuiker)

200 gr  amandelpoeder

200 gr zachte boter 

3 eieren

de zeste van 2 citroenen (=geraspte schil)

1 1/2 tl bakpoeder

voor de siroop:

het sap van 2 citroenen

125 gr poedersuiker

Verwarm de oven voor op 180°.

Bedek de bodem van de bakvorm met bakpapier en bestrijk de randen met wat boter.

Meng de polenta goed met de gemalen amandelen en het bakpoeder.

Klop in een andere mengkom de boter met de suiker, in een keukenmachine of met een staande mixer of gewoon met een houten lepel. Doe er dan eerst één ei bij, en dan wat van het droge polentamengsel. Blijf kloppen en voeg steeds afwisselend een ei en polenta bij. Doe er op het eind de citroenzeste bij.

Doe het deeg in de bakvorm en zet in de oven voor ongeveer 40 minuten. De cake is klaar als er een geen deeg meer blijft kleven aan een (dunne) testprikker of als de cake krimpt en van de randen loskomt. 

Laat de cake wat afkoelen in zijn vorm.

Ondertussen kan je de siroop klaarmaken. Laat het citroensap en het poedersuiker koken in een klein steelpannetje. Als de suiker opgelost is, is de siroop klaar.

Prik kleine gaatjes over het hele oppervlak van de cake en besprenkel de cake met de siroop. De siroop trekt in de cake en zorgt ervoor dat de cake niet droog wordt.  

Laat de cake dan verder afkoelen in de vorm tot de siroop goed stijf geworden is. Goed voor 16 porties.

Variant: Je kan deze cake ook maken met (bloed)appelsienen. Je hebt misschien niet het sap van 2 appelsienen nodig, omdat appelsienen groter zijn dan citroenen. Neem zo'n 125 ml sap. 

Prei-courgettesoep garam masala

Gebruik eens  garam masala als variant op de  gewone kerriemengsels. Bij courgettesoep geeft dat een ongelooflijk resultaat. Typ het trefwoord garam in het zoekvak en je vindt trouwens nog een mooie reeks toepassingen met dit Indische kruidenmengsel!

 

preigroen (van 1 bundel)
1/2 courgette
1 ui
1 aardappel
1 knoflookteentje
boter of andere vetstof
1,2 l kippenbouillon
tijm en laurier
1/2 tl garam masala
1/4 tl kurkuma
zwarte peper 

Stoof de ui aan in wat boter, doe er de in stukken gesneden prei, courgette en aardappel bij en laat wat stoven. Doe er ook een fijngesneden knoflookteentje bij. Voeg er de bouillon en het tijm-lauriertuiltje bij en breng de soep aan de kook. Laat 20 minuutjes zachtjes doorkoken en mix de soep. Doe er dan de garam en de kurkuma bij. Laat nog even goed doorwarmen en kruid indien nodig bij met wat peper en zout. Wil je het echt pittig,  gebruik dan chilivlokjes ipv zwarte peper.

Vegetarisch stoofpotje op zijn Hongaars

 

Een kruising tussen een groentestoofpotje en een goulashsoep, met veel gerookte paprika maar zonder het vlees. Het resultaat is een zeer lekkere en lichte winterschotel, die de keuken vult met het warme aroma van de pimentón. Alsof je een hele pot chorizo in de oven staan hebt. Probeer het maar eens! 

Je hebt voor dit gerecht een ovenschotel of sauteerpan mét deksel nodig.

Voor 2 à 3:

2 uien, in ringen

4 kleine hardkokende aardappelen 

250 gr bloemkoolroosjes

250 gr wortels, in stukken van 2 cm gesneden

250 gr courgette, in blokjes van 2 cm gesneden

1 rode  paprika, zonder zaadlijsten en in stukken gesneden

1 volle eetlepel gerookt paprikapoeder (pimentón)

zout en peper

1 Knorr Groentebouillonketeltje 

een restje voorgekookte maftoul(*) of quinoa  

1/4 l heet water

1 tl tomatenpuree

1 blik tomatenstukjes (400 gr)

wat Griekse yoghurt of zure room

*maftoul is de Palestijnse couscousvariant. Hij is te koop in de wereldwinkel. Als je hem niet vindt, vervang hem dan door quinoa of bulgur. De gewone couscous  lijkt me geen goed alternatief hier. Of bind de saus al onmiddellijk na het stoven van de uien met pimenton met een eetlepel bloem.

Verwarm de oven voor op 180°. 

Stoof de uiringen aan in wat olijfolie in een sauteerpan. Roer er de pimentón door en laat even meebakken. Doe er dan het water (waarin  de tomatenpuree is opgelost) bij samen met een blikje tomatenstukjes en het bouillonketeltje. Breng aan de kook en doe er dan  alle  in stukken gesneden groenten in, samen met een restje maftoul. Zet gedurende ongeveer 30 min. in de voorverwarmde oven. Kruid indien nodig bij met wat zout en strooi er nog wat extra paprikapoeder over.

Dien op met een lepeltje Griekse yoghurt of zure room. Lekker en licht!

Stoofpotje van everzwijnragout met schorseneren

 

Een eenzame pastinaak en een restje schorseneren in de diepvries, dat vraagt om een stoofpotje. Voor dit gerecht heb je verder niet zoveel nodig, alleen wat tijd. Je maakt het zo ongeveer als  stoofvlees, met bruin bier dus.

De schorseneren lijken mij essentieel, maar de pastinaak kan je gerust vervangen door spruitjes of raapjes. 

Voor 2 à 3:

1/2 kg everzwijnragout, in blokjes gesneden
300 gr  schorseneren (diepvries)
1 pastinaak, in blokjes
1 bakje bospaddenstoelen
1 sjalotje, gesnipperd
1 flesje bruin  bier, bijv. dubbel van Westmalle
stoofvleeskruiden
laurier en tijm
peper en zout
1 el (Ardense) uienconfijt
Maizena Express (donker)
mosterd
1 snee brood

Stoof het sjalotje aan in een grote stoofpot. Doe er het vlees bij en laat rondom bruinen. Kruid met stoofvleeskruiden, doe er de laurier en tijm bij. Leg er een snee brood met mosterd  bovenop. Giet er het bier zachtjes vanop de rand van de pot bij. Laat  ongeveer een uur op zacht vuur verder sudderen.

Reinig ondertussen de bospaddenstoelen en snij de grootste exemplaren in twee. Stoof ze aan in wat boter. Kruid met peper en zout. Zet opzij.

Doe er na een uur de paddenstoelen, de schorseneren en de pastinaak bij en laat nog een klein halfuur verder sudderen. Zet het vuur even wat hoger als je er de koude groente bijdoet!

Ondertussen heb je nog ruimschoots de tijd om aan een bijgerecht te denken: natuuraardappelen, kroketjes of rösti passen hier goed bij. 

Als het vlees en de groente goed gaar zijn kan je  het stoofpotje op smaak brengen door er een eetlepel uienconfijt door te roeren en af te kruiden met peper en zout.  Dik de saus naar eigen wens in met Maizena Express of een andere sausbinder.

Pompoensoep met zoete aardappel

Lekker soepje om een druilerige dag op te vrolijken. Je hebt er niet veel ingrediënten voor nodig en het is zo klaar. Foelie en kaneel zorgen voor de aparte smaak, die wonderwel past bij de pompoen en zoete aardappel. Foelie zal allicht niet in elk kruidenrekje te vinden zijn, maar je zou het ook kunnen vervangen door wat nootmuskaat.  Als je de hoeveelheden verdubbelt zou ik vooral de pompoen en de bouillon aanpassen.

Voor 2:

1 halve butternutpompoen (ongeveer 450 gr), in blokjes

1 zoete aardappel, in blokjes

1 ui, in grove stukken

3/4 l bouillon (kip en/of groenten)

1/4 tl kaneel

1/4 tl foelie

1 el verse bladpeterselie, fijngehakt

peper van de molen 

Stoof de ui aan in wat olie. Doe er de groenten en de bouillon bij met de foelie en kaneel. Laat 20 minuutjes koken en blender of mix dan. Nog een paar flinke draaien van de pepermolen en werk af met peterselie. Liefhebbers kunnen er  in hun bord nog een lepel Griekse yoghurt doorroeren.

Tweemaal Chinese kool

Chinese kool is een ietwat zoete bladgroente die nauwelijks naar kool smaakt. Ze wordt veel gebruikt in de Chinese keuken, in wokgerechten of als sla.

Je kan ze vervangen door spitskool, die iets pittiger smaakt en ook een wat langere kooktijd heeft. Ook paksoi of boerenkool of groene (savooi)kool zijn alternatieven.

Nr 1: Portugese wintersoep

Voor 2:

1/2 Chinese kool, in 4 stukken
75 gr chorizo, ontveld en in kleine blokjes
300 gr kabeljauwfilets (indien diepvries, ontdooid)
1/2 kg aardappelen, geschild en in blokjes van ong. 2 cm
1 ui, in partjes
2 teentjes knoflook, geperst
1/2 el paprikapoeder
1/2 doosje tomatenpuree (=35gr)
0,8 l bouillon (=water + 1 Knorr Groentenbouillonketeltje)

Neem een grote, diepe pan. Bak de ui met de chorizoblokjes aan in wat boter met een scheutje olijfolie erbij.  Haal na enkele minuutjes de helft van de chorizo eruit en hou apart.

Doe er de paprika, look en tomatenpuree bij en laat een minuutje meekoken. Doe er de bouillon bij en leg er de  kool en de aardappelen bij en laat  een kwartiertje zacht koken met deksel op de pan. Doe er dan de vis bij en laat ong. 5 minuten garen zonder deksel. 

Dien op in diepe borden of in (Portugese) kommen. Strooi er de overgebleven chorizo over. Verrassend lekker en licht.

Nr 2:

Pittige(*) currysoep met Chinese kool

7,5 dl groentebouillon
½ Chinese kool, in reepjes gesneden
1 sjalotje, gesnipperd
1 eetlepel olie
2 cm gemberwortel, geraspt
2 teentjes knoflook, geplet 
1/4 à 1/2 rood pepertje, in ringetjes
½ kaneelstokje
2 kruidnagels
1 koffielepel korianderpoeder
1 koffielepel groene currypasta  (bijv. van Fair Trade)
1,5 dl lichte room
yoghurt en croutons voor erbij (optioneel)

Stoof de sjalot en de  koolsnippers aan in de olie. Roer er de gember, de currypasta en de knoflook onder  tot je de kruiden echt ruikt.

Schenk er de bouillon bij, de kaneel, koriander en kruidnagels. Laat ong. 20 minuten  zachtjes doorkoken. Haal er het kaneelstokje uit voor je de soep mixt. Doe er de room onder en laat nog even doorwarmen. Dien heet op.

Ter afwerking kan je er nog croutons bijgeven en een beetje yoghurt.  Dat helpt om de scherpte wat weg te nemen indien nodig. 

*Tip: 
Wie niet zo van scherp en pittig houdt kan het brandje blussen door de room te vervangen door vette yoghurt, bijv. Griekse. Magere yoghurt zal schiften als je hem laten meekoken!
Wees altijd voorzichtig met pepertjes en verdubbel niet zomaar de hoeveelheid peper als je de soep in grotere hoeveelheden wil maken.

Tajine van lamsgehaktballetjes en wintergroenten (herwerkt)

Tajine zonder ei

Mijn tajinerecepten beginnen aardig aan te tikken. Ik kan het niet laten. Hier komt er nog eentje. De eieren er bovenop zijn een ideetje uit de Marokkaanse straatkeuken. Het voegt iets smeuïgs toe aan de wintergroenten. 
 

Voor 4:

Voor de balletjes:
500 gr lamsgehakt, ongekruid
1/2 bosje verse bladpeterselie, fijngehakt 
1/2 bosje verse koriander, fijngehakt
1 uien, gesnipperd
1 knoflookteentje, gesnipperd of geperst
1 ei
wat paneermeel of broodkruim
1 tl komijn
1 tl kaneel
een vleugje chili of pili-pili
peper en zout
olijfolie (eventueel nodig  in de keukenprocessor om het mengen te vereenvoudigen)

Tip: als je sneller wil werken, vervang dan deze ingrediënten door een volle eetlepel garam masala met  eventueel wat peper en zout

olijfolie
2 rode uien, in partjes
4 tomaten, ontveld en zonder zaadjes
1/2 pompoen, in niet te kleine blokjes
1 grote pastinaak; in blokjes
3 wortelen (eventueel gele of paarse); in blokjes
4 eieren (optioneel)
koriander en peterselie, fijngehakt

Maak het gehakt aan met de ui, ei, paneermeel, knoflook, komijn, kaneel, het merendeel van de peterselie en koriander, en peper en zout (of met de garam masala, zie tip). Draai er kleine balletjes van en zet koel opzij.

Doe de balletjes in de tajinepan met hete olie. Als ze goudkleurig gebakken zijn, haal ze er dan uit en zet de balletjes even weg. Dan bak je de uien in de overgebleven olie en doe er even later de knoflook, de tomaten en de rest van de groenten bij.  Doe er een heel klein beetje water bij en zet de tajinehoed erop. Laat ongeveer 35 minuten verder sudderen op een zeer zacht vuurtje.

Als de groenten bijna gaar zijn, leg er dan de gehaktballetjes  tussen en laat alles goed nog een klein kwartiertje verder sudderen. Maak dan viermaal wat ruimte tussen de groenten en doe er telkens een ei in. Als het ei begint te stollen, is de tajine klaar. Strooi er nog flink wat koriander- en peterselieblaadjes bovenop en dien op met een stukje ciabatta en/of couscous.

Pasta met spinazie en 3-kazensaus

Alweer een pastagerechtje waarmee gesjoemeld mag worden. Verander de pasta, verander de kaas, het maakt niet uit, het recept blijft overeind. Ik werkte met gevulde pasta, cappellacci met everzwijn. Nu is dit typisch iets voor dit seizoen en wie na de feesten op boodschappen gaat, zal wellicht een andere keuze moeten maken. Maar dat is nu juist het leuke aan koken. Het kan allemaal. Neem dus gerust een andere gevulde pastasoort, of gewoon penne.

Voor de kazen geldt hetzelfde. Gebruik een romige kaas en een geraspte kaas en doe er een derde kaas bij voor een extra smaaktoets.

Lekker, snel en eenvoudig!

35 gr blauwe kaas, type roquefort
4 el  parmezaan, geraspt
125 gr ricotta
250 gr gevulde pasta
300 gr verse spinazie, gewassen en uitgelekt
ev. (lichte) room
1 sjalotje, gesnipperd
1 knoflookteen
peper en zout

Breng alvast een grote pot (gezouten) water aan de kook voor de pasta. Verse pasta hoeft meestal niet lang te koken. Hou daarmee rekening in je timing.

Steek een knoflookteen op een vork.

Fruit het sjalotje aan in een grote (wok)pan. Als het glazig begint te worden, doe je er de spinazie bij. Je pan lijkt overvol, maar dat is een kwestie van enkele minuutjes. Roer af en toe met de vork met knoflookteen door de spinazie. Geloof me, het is geweldig voor de smaak. Net dat vleugje look, zonder echt te overheersen.

Roer ondertussen de parmezaan en verbrokkelde roquefort door de ricotta, met een scheutje kookwater (of room als je geen schrik hebt van een extra calorie).

Als de spinazie geslonken is, kruid je nog even bij met zout en peper. Roer er dan het kaasmengsel door en leng indien nodig nog aan met wat kookvocht.

Dien de pasta op in warme borden en serveer er de spinazie bovenop.

Zeevruchtenpasteitje met kreeft

Vandaag kreeft op het menu, net als vorig jaar op Nieuwjaarsdag.

Blijkbaar ben ik nogal voorspelbaar. Maar 't is genoteerd. Volgend jaar iets anders!

Voor 4:
2 gekookte kreeften (diepvries, elk 500 gr)
viskruiden
olie
4 bladerdeeggebakjes
1/2 blik kreeftensoep, onverdund 
visbouillon 
2 el bloem
2 el boter
1/2 l visbouillon
100 gr  verse grijze garnalen
150 gr zeevruchtenmengeling, klaar voor gebruik
enkele el gemalen kaas
peper, zout en nootmuskaat
wat verse peterselie

Verwarm de oven voor op 200°. 

Snij de  hoedjes van de bladerdeeggebakjes los.

Laat de kreeft in zijn verpakking ontdooien. Snij hem daarna in tweeën, in de rug eerst naar de kop toe, dan naar de staart. Maak het kreeftenvlees los en leg daarna terug in het pantser. Breek de scharen open met een kreeftentang en  leg ook terug bij de kreeft. 

Maak een roux van boter en bloem, aangelengd met de visbouillon en kreeftensoep. Doe er de garnalen en zeevruchten door en kruid met wat peper, zout, nootmuskaat en peterselie. Doe er naar smaak wat gemalen kaas bij.

Bedek de helft van een grote bakplaat met alufolie. Zet de randen van de folie rechtop zodat het bakvocht niet uitloopt naar de rest van het blik. Leg de kreeften er met de snijkant naar boven bovenop, doe er wat viskruiden over en wat olie. Zet de bladerdeeggebakjes  op de andere helft van de bakplaat en laat 8 à 10 min. in de oven.

Vul dan de pasteitjes met de  zeevruchtensaus en leg er de hoedjes bovenop.

Serveer op een warm bord, met eventueel nog wat extra saus erbij.

Mascarpone-speculoosijs met amaretto sausje

We sloten 2013 af met een passend feestelijk dessertje: mascarpone-speculoosijs met een streepje zoet ernaast!

Het recept haalde ik uit het Lotus Speculoos Kookboek. Het sausje bedacht ik er zelf bij.  Mijn laatste zoete zonde van het jaar.

Voor 6: 

4 dl slagroom

3 el mascarpone

5 el Lotus speculoospasta

3 volle el poedersuiker

15 Lotus speculoosjes + extra om te garneren

het sausje:

caramelsaus, aangelengd met amaretto of een andere likeur naar keuze  

Doe er net genoeg Amaretto in om de smaak op te trekken, maar niet teveel zodat het sausje nog voldoende kleeft aan je bord. Ik schat voor elke lepel caramel, een halve lepel Amaretto. Uittesten is de boodschap. Je hebt niet veel nodig.

Verkruimel de speculoosjes. Dat gaat goed door ze in een plastic zak te doen en  met de deegrol over te gaan. Malen in de keukenrobot gaat ook.

Klop de slagroom op en zet opzij. 

Meng de mascarpone, speculoospasta en poedersuiker door elkaar.

Spatel er voorzichtig de opgeklopte slagroom onder.

Doe er dan de verkruimelde speculoosjes bij.

Bekleed een langwerpige bakvorm met plasticfolie om het ontvormen te vergemakkelijken. 

Schep het beslag in de bakvorm. Dek ook de bovenkant af met plasticfolie en zet een nacht in de diepvriezer om op te stijven.

Haal het ijs een kwartier  voor het serveren uit de diepvriezer en  werk af met speculooskruimels en een zoet sausje.